Michael S. Rose - Żegnajcie dobrzy ludzie. Seksem w seminaria

Modernizm i posoborowie zrobiło już tyle bałaganu w łonie religii katolickiej, że trudno te wszystkie skutki podsumować w pojedynczym tomie. Podmiana duchowości, odejście od dogmatów wiary, niemoralność jako norma, nieuprawniony ekumenizm – można wymieniać dalej tę długą litanię błędów i zaniedbań. W naszym kraju do lat 90. mało kto zdawał sobie sprawę z faktu, jakie opłakane skutki miał Sobór Watykański II. I nie jest tu ani miejsce, ani czas, ani niżej podpisany nie jest teologiem, aby rozstrzygać, kto bardziej zawinił – twórcy dokumentów soborowych czy ich liberalni interpretatorzy. Jedno jest pewne, gdyby do soboru nie doszło, zmiany nie byłyby tak głębokie. Do tego Polska, cudownie oszczędzona w czasie prześladowań religijnych lat komunizmu, znajdowała się obok tych wszystkich zmian. Podmieniono jedynie liturgię (oczywiście nie wiązało się to z samym soborem, ale z reformą, która miała miejsce już po jego zakończeniu), a religijność świeckich i większości kleru pozostała tradycyjna, bliska jej ludowej odmianie. Co prawda, rozwijały się oazy, na uczelniach katolickich i na stolcach biskupich coraz śmielej pozwalali sobie kontestatorzy, ale ogólny obraz wydawał się raczej bez zarzutu. To samo można było powiedzieć o formacji seminaryjnej, która – co prawda – nie była już tradycyjna, ale wciąż zachowywała sporo zdrowej nauki. Co innego w Stanach Zjednoczonych.

I tutaj dochodzimy do sedna sprawy, którą opisuje amerykański dziennikarz śledczy Michael S. Rose, rzecz jasna, katolik, a czyni to w niezwykle ciekawej książce „Żegnajcie dobrzy ludzie”. Jej podtytuł jest jeszcze bardziej intrygujący, a brzmi on „Jak ateiści i homoseksualiści opanowali amerykańskie seminaria”. Na samym początku autor zaznacza jednak, że ta bulwersująca sytuacja nie dotyczy wszystkich tego typu placówek. Smutne natomiast jest, że te nowoczesne i postępowe stanowią jednak większość. Trzeba także lojalnie zaznaczyć, że pierwsze wydanie tej pozycji miało miejsce w 2002 roku, więc prawie całe pokolenie wcześniej, i że z pewnością stan wiedzy na ten temat jest dzisiaj inny, inna jest również sytuacja Kościoła. Pontyfikat Jana Pawła II, w którym tekst powstał, był jeszcze względnie konserwatywny w kwestii moralności i etyki. Dziś sytuacja jest nieco inna, a ponadto brakuje wiedzy, aby ocenić, czy to, o czym pisał Michael S. Rose osiemnaście lat temu, uległo jakiejkolwiek poprawie, czy może zmieniło się jeszcze na gorsze. Wiemy też, że w roku 2002 społeczeństwo USA (jak i na całym świecie) miało o wiele gorszy dostęp do Mszy świętej trydenckiej, i że od tego czasu powstało w Ameryce Północnej kilka tradycyjnych seminariów duchownych, kierowanych przez instytuty kapłańskie krzewiące przedsoborową wiarę katolicką.

Tyle przydługiego, ale koniecznego wstępu, bo PT czytelnicy z pewnością są zaintrygowani faktami, które miały miejsce w amerykańskich seminariach. Przede wszystkim autor skupia uwagę na homoseksualnym sprzysiężeniu, rzecz jasna, nieformalnym, ale działającym niezwykle skutecznie. Do tego stopnia, że zdrowy, heteroseksualny mężczyzna był spostrzegany podejrzliwie, i to nie tylko przez alumnów o gejowskiej „orientacji”, ale przede wszystkim przez przełożonych. Nie tylko zabawiali się oni z klerykami, ale głosili homoseksualną herezję. A tych ostatnich było w tych miejscach zatrzęsienie. Wystarczy wspomnieć o powszechnym przeświadczeniu, że kapłaństwo kobiet to tylko kwestia czasu. Klerycy, którzy nie popierali tej aberracji, byli albo wyrzucani, albo kazano im dobrowolnie odejść. W takich warunkach trudno sobie wyobrazić, aby adepci przyszłego życia kapłańskiego odbierali w tych szkołach zdrową katolicką naukę. Na porządku dziennym zdarzało się podważanie dogmatów wiary, kontestowanie św. Tomasza z Akwinu, głoszenie nauk sprzecznych nie tylko z katolicyzmem, ale również z chrześcijańską wizją świata. Protestantyzacja to mało – dochodziło do ateizacji. Zresztą niektórzy wykładowcy seminaryjni nie wierzyli w Boga.

Innym problemem, z którym spotykali się kandydaci do kapłaństwa, była psychologizacja i seksualizacja. Uczono się z pornograficznych podręczników, a kadra zachęcała alumnów, aby ci stykali się z mocną erotyką. Po to, aby – jak mówili – wiedzieli, co się dzieje w świecie. Ważniejsze niż prawowierne poglądy i powołanie było zdawanie psychologicznych testów. A jeśli alumn przejawiał symptomy tradycyjnej katolickiej pobożności, na przykład modlił się na różańcu, wytaczano przeciwko niemu działa. Do tego potwornego obrazu trzeba dodać zakonnice, które wygłaszały nie tylko heretyckie sądy, ale przede wszystkim reprezentowały optykę feministyczną. Autor opisuje również pewną wieczorną modlitwę kleryków, w czasie której zamiast przewidzianych na tę porę modlitw brewiarzowych, ci zmuszeni byli do medytacji podczas „Imagine” Johna Lenina. Mądremu dość, ale na koniec, aby listę przegięć skompletować, dodać należy wiele liturgicznych nadużyć, wręcz swobodę w odprawianiu Mszy świętej, oraz wprowadzanie buddyjskich czy wręcz pogańskich obrzędów do liturgii.

Michael S. Rose nie jest jednak czarnowidzem, gdyż podaje prostą receptę na poprawę tego stanu rzeczy. Zauważa bowiem ciekawą korelację między teologicznymi błędami głoszonymi w seminariach i brakiem dyscypliny a spadkiem powołań kapłańskich. Stwierdza, że te diecezje, które prowadzą ortodoksyjną formację kapłańską, tego spadku nie doświadczają, a wręcz przeciwnie. To w tradycyjnych ośrodkach studentów jest o wiele więcej, a często nawet brakuje miejsc dla wszystkich chętnych. Książka ta prosi się zatem o dalszą część, ale może być również barometrem dla polskich seminariów (pewnie znów stanie się zakazaną pozycją). Patrząc dzisiaj na wielu młodych dominikanów i jezuitów, katolik musi zastanowić się z zatroskaniem o poziom formacji w tych zakonnych szkołach. Czy jest już tak źle jak było w USA dwadzieścia lat temu?. Z pewnością zwiększyła się rola psychologii, i to również w seminariach diecezjalnych, z pewnością głosi się tam radosny ekumenizm i charyzmatyzm, a co do innych kwestii? Pewnie pozostają za zamkniętymi drzwiami. Oby ich nie wyważyły, bo nie będzie czego zbierać.

Michael S. Rose, Żegnajcie dobrzy ludzie. Jak ateiści i homoseksualiści opanowali amerykańskie seminaria, wyd. AA, Kraków 2020, ss. 443.